From Lugano to Krakow: The Career of Giovanni Battista Trevano as a Royal Architect at the Vasa Court in the Polish–Lithuanian Commonwealth
Abstract
:1. Introduction
2. Factors Influencing Changes in Polish Art and Culture in the 16th and the First Half of the 17th Century
3. Giovanni Battista Trevano’s Career as an Artist in Poland–Lithuania
4. Giovanni Battista Trevano’s Social and Economic Status
5. Conclusions
Funding
Institutional Review Board Statement
Informed Consent Statement
Data Availability Statement
Conflicts of Interest
1 | Mariusz Karpowicz put forward an unjustified hypothesis that there were actually two persons called Giovanni Battista Trevano living in Krakow, a father and son, both of whom worked as royal architects (Karpowicz 1994, pp. 52–53). Janowski rejected this explanation on the basis of archival sources (Janowski 2019a, pp. 57–58; Janowski 2019b, pp. 234–35) |
2 | The last Vasa king to rule Poland–Lithuania was John II Casimir (1609–1672), whose reign was marked by several crises, including a civil war (Khmelnitsky Uprising), the Polish–Russian war, the Swedish invasion (‘deluge’). Fatigued by these events and his beloved wife’s death (Marie Lousie Gonzaga), the monarch abdicated in 1668. |
3 | Mariusz Karpowicz took all the Trevano families living in different places across Ticino, all described by Lienhard-Riva, and mixed them into one narration in his publications. This confusion could have been prevented by analyzing those archival sources drawing relationships between Giovanni Battista Trevano and the Trevano family living in Cassarate (Karpowicz 1994, pp. 49–50). |
4 | A portion of the significant Vasa royal accounts to the topic of the article was purloined by the Swedish army in 1656. Some other sources (e.g., part of the so-called Marszałkowskie Archive), stored at the Central Archives of Historical Records in Warsaw, which could provide more insights into the subject, were destroyed in a 1944 bombardment (Straty 1957, pp. 117–18; Wrede 2019, pp. 10–11). |
5 | The second tower was only built in 1618–1621, although it had been included in the primary design from the beginning of the 17th century (AGAD, MK 172, p. 292r). |
6 | In 1512, Barbara Zapolya was the first future queen-consort to be received in Łobzów. Six years later, Łobzów saw the arrival of Bona Sforza d’Aragona. Two wives of Sigismund II August received a solemn welcoming ceremony there too (Elisabeth Habsburg in 1543, and Elisabeth’s sister Catherine in 1553, both daughters of Ferdinand Habsburg and Anne Jagiellon). In 1592, Łobzów welcomed Anne Habsburg, daughter of Charles II Francis of Austria and Maria Anna of Bavaria. By 1605, the future second wife of Sigismund III Vasa, Constance Habsburg, was received in front of the Łobzów palace already rebuilt by Trevano (Janowski 2018, pp. 30–34, 41–45, 77–78, 102–3). |
7 | Piotr Józef Janowski attributed the rebuilding of the Spytkowice castle to Trevano during an academic assembly at the Early Modern Art Section of Department of the History of Fine Arts of Institute of Art of Polish Academy of Sciences in Warsaw on June 2019, in a lecture titled: “The Royal Architect Giovanni Trevano: New Findings”. |
8 | A recent study by Katarzyna Wagner provides a categorization of Krakow’s Grodzka Street as the city’s most prestigious area, where the city’s wealth was concentrated (Wagner 2020, pp. 81–96). |
9 | In 1634, Simone Mutti donated the said townhouse to the Italian confraternity (ANKr., AMK, Cons., Inscriptiones 460, p. 1061). |
References
Primary Sources
(ADL) Archivio diocesano Lugano:Parrocchia Cattedrale s. Lorenzo Lugano, Matrimoni 3.(AGAD) Central Archives of Historical Records in Warsaw (Polish: Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie):(AGAD, MK): Metryka Koronna 172, 173, 182, 203.(AGAD, ASK) Archiwum Skarbu Koronnego:.(AGAD, ASK 1): (RK) Royal Accounts (Polish: Rachunki Królewskie) 337.(AGAD, ASK IV): Księgi rekognicji 11.(AGAD, ASK XLVI): Lustracje, rewizje i inwentarze dóbr królewskich 47.(ANKr.) National archives in Krakow (Polish: Archiwum Narodowe w Krakowie):(ANKr., KWK) Księgi wielkorządów krakowskich, Acta 10.(ANKr., AMK) Acts of the city of Krakow (Polish: Akta Miasta Krakowa):.(ANKr., AMK, Cons.) Consularia: Inscriptiones: 458, 460; (ANKr. AMK, Cons.) Controversiae: 511:.(ANKr., AMK, Scab.) Scabinalia: 30.Secondary Sources
- Besala, Jerzy. 2012. Zygmunt Stary i Bona Sforza. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka. [Google Scholar]
- Bochnak, Adam. 1948. Kościół św. Piotra i Pawła w Krakowie i jego rzymski pierwowzór oraz architekt królewski Jan Trevano. Prace Komisji Historii Sztuki 9: 89–125. Available online: https://delibra.bg.polsl.pl/dlibra/publication/25950/edition/24160/content (accessed on 10 June 2021).
- Daranowska-Łukaszewska, Joanna, and Henoch-Marendziu Renata. 1995. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce. Zwierzyniec, Nowy Świat, Półwsie Zwierzynieckie: Kościoły i Klasztory. part 7. IV vols. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk. [Google Scholar]
- Dettloff, Paweł, Rafał Nestorow, and Andrzej Włodarek. 2015. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce. Śródmieście Ulica Świętego Jana. part 12. IV vols. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk. [Google Scholar]
- Fabiański, Marcin. 2017. Zamek króla Zygmunta I na Wawelu: Architektura, Dekoracja Architektoniczna, Funkcje (King Sigismund I’s Castle at Wawel: Architecture, Decoration, Functions). Kraków: Zamek Królewski na Wawelu–Państwowe Zbiory Sztuki. [Google Scholar]
- Grabowski, Ambroży. 1845. Władysława IV. Krola Polskiego Listy. Kraków: Drukarnia Stanisława Gieszkowskiego, Available online: https://books.google.pl/books?id=19ZbAAAAcAAJ&printsec=frontcover&dq=listy+w%C5%82adys%C5%82awa+IV&hl=pl&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=listy%20w%C5%82adys%C5%82awa%20IV&f=false (accessed on 29 June 2021).
- Grzebień, Ludwik. 1996. Treuani (Trewan Hilary (Hilarion). In Encyklopedia Wiedzy o Jezuitach na Ziemiach Polski i Litwy 1564–1995. Kraków: Wydawnictwo WAM, p. 700. [Google Scholar]
- Holcerowa, Teresa. 1985. Spytkowice /woj. Bielsko-Bialskie/, Wczesnobarokowy Zamek Marcina Szyszkowskiego Starosty Lelowskiego i Mikołaja Szyszkowskiego Biskupa Warmińskiego, Dokumentacja Historyczna Opracowana na Zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Bielsku-Białej. Kraków: Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie. [Google Scholar]
- Janowski, Piotr Józef. 2018. Pałac Królewski w Łobzowie w Okresie Nowożytnym. Architektura, Funkcje Dworskie i Gospodarcze. Master’s thesis, Archiwum Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, Kraków, Poland. Thesis written under Supervision of Prof. Kazimierz Kuczman at Pontifical University of John Paul II in Krakow. [Google Scholar]
- Janowski, Piotr Józef. 2019a. Rezydencja królewska w Łobzowie w epoce Wazów 1597–1668. In Residentiae in Temporibus Belli et Pacis. Materiały do Badań i Ochrony Założeń Rezydencjonalnych i Obronnych. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk. [Google Scholar]
- Janowski, Piotr Józef. 2019b. Review of the Article: Jacek Żukowski, Pałac królewski w Łobzowie–funkcje i przekształcenia w latach 1633–1648, Barok. “Historia–Literatura–Sztuka”, XXIV/1–2 (47–48) 2017, s. 15–37. Folia Historica Cracoviensia 25: 229–42. Available online: http://czasopisma.upjp2.edu.pl/foliahistoricacracoviensia/article/view/3604 (accessed on 12 June 2021). [CrossRef]
- Janowski, Piotr Józef. 2021. Inwentarz pośmiertny ruchomości architekta królewskiego Jana Trevana z roku 1642. Rocznik Krakowski 87: 101–117. Available online: http://rk.tmhzk.krakow.pl/dane/abstracts/rk87/rk87_5_en.pdf (accessed on 21 April 2022).
- Karpowicz, Mariusz. 1983. Artisti Ticinesi in Polonia nei ‘600. Bellinzona: Cantone del Ticino. [Google Scholar]
- Karpowicz, Mariusz. 1994. Matteo Castello. Architekt Wczesnego Baroku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton. [Google Scholar]
- Karpowicz, Mariusz. 2002. Artisti Ticinesi in Polonia Nella Prima Metà del ‘600. Ticino: Edizioni Arte e storia. [Google Scholar]
- Karpowicz, Mariusz. 2013. Artyści Włosko–Szwajcarscy w Polsce I Połowy XVII Wieku. Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek. [Google Scholar]
- Keckowa, Antonina. 1969. Żupy Krakowskie w XVI–XVIII Wieku (do 1772 roku). Wrocław, Warszawa and Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. [Google Scholar]
- Kieszkowski, Witold. 1935. Zamek królewski w Łobzowie. Biuletyn Historii Sztuki i Kultury 4: 6–25. Available online: https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/bhsk1935_1936/0016 (accessed on 21 June 2021).
- Klein, Franciszek. 1910. Kościół ś.ś. Piotra i Pawła w Krakowie. Rocznik Krakowski 12: 23–57. [Google Scholar]
- Kuczman, Kazimierz. 1994. Przełom wawelski. In Sztuka XVII wieku w Polsce. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki Kraków, Grudzień 1993. Edited by Teresa Hrankowska. Warszawa: Arx Regia. Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego, pp. 163–76. [Google Scholar]
- Kutrzebianka, Kazimiera. 1925. Mauzoleum św. Stanisława w Katedrze na Wawelu. Kraków: Drukarnia "Przeglądu Powszechnego". [Google Scholar]
- Leitsch, Walter. 1978. Der Brand im Wawel am 29. Jänner 1595. Studia do Dziejów Wawelu 4: 245–60. Available online: https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/sdw1978/0255 (accessed on 14 June 2021).
- Leśniak, Franciszek. 1996. Wielkorządcy krakowscy XVI–XVIII wieku. Gospodarze Zamku Wawelskiego i Majątku Wielkorządowego. Kraków: Zamek Królewski na Wawelu. [Google Scholar]
- Lienhard-Riva, Alfredo. 1945. Armoriale Ticinese: Stemmario di Famiglie Ascritte ai Patriziati Della Repubblica e Cantone del Ticino, Corredato di Cenni Storico-Genealogici. Losanna: Società araldica Svizzera. [Google Scholar]
- Łoza, Stanisław. 1931. Słownik Architektów i Budowniczych Polaków oraz Cudzoziemiców w Polsce Pracujących. Warszawa: Wydawnictwo Kasy im. Mianowskiego, Instytutu Popierania Nauki. [Google Scholar]
- Małkiewicz, Adam. 1967. Kościół śś. Piotra i Pawła w Krakowie–dzieje budowy i problem autorstwa. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Historii Sztuki 5: 43–86. Available online: https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/phs1967/0097 (accessed on 14 June 2021).
- Małkiewicz, Adam. 1994. Krakowski kościół Św. Piotra i Pawła: Trevano czy Castello? Kilka uwag na marginesie referatu Mariusza Karpowicza. In Sztuka XVII wieku w Polsce. Materiały Sesji Stowarzyszenia historyków Sztuki Kraków, grudzień 1993. Edited by Teresa Hrankowska. Warszawa: Arx Regia. Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego, pp. 315–21. [Google Scholar]
- Małkiewicz, Adam. 1997. Trevano czy Castello autorem ostatniej fazy budowy kościoła ŚŚ. Piotra i Pawła w Krakowie. Folia Historiae Artium 2–3: 91–108. Available online: https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/fha1997/0095 (accessed on 14 June 2021).
- Mossakowski, Stanisław. 2012. King Sigismund Chapel at Cracow Cathedral (1515–1533). Cracow: “Irsa” & Zamek Królewski na Wawelu–Państwowe Zbiory Sztuki. [Google Scholar]
- Mossakowski, Stanisław. 2021. Pałac Królewski na Wawelu w Czasach Zygmunta Starego. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk. [Google Scholar]
- Motta, Emilio. 1909. Ticinesi in Polonia. Bolletino Storico della Svizzera Italiana 31: 30–34. [Google Scholar]
- Piechotkowie, Maria, and Kazimierz. 1999. Bramy Nieba. Bożnice Murowane na Ziemiach DAWNEJ Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Krupski i S-ka. [Google Scholar]
- Piotrowski Antoni T. 1984. Kaplica karmelitańska Matki Boskiej Piaskowej w Krakowie. Nieznane dzieło architekta królewskiego Jana Trevano. Biuletyn Historii Sztuki 46: 345–54. [Google Scholar]
- Rączka, Jan Władysław. 1983. Królewska rezydencja pałacowo-ogrodowa na Łobzowie. Stan Badań i zachowane źródła archiwalne (1585–1655), cz. 2. Teka Komisji Urbanistyki i Architektury 17: 25–40. [Google Scholar]
- Rożek, Michał. 1977. Mecenat Artystyczny Mieszczaństwa Krakowskiego w XVII Wieku. Kraków: Wydawnictwo Literackie. [Google Scholar]
- Rożek, Michał. 1980. Katedra Wawelska w XVII Wieku. Kraków: Wydawnictwo Literackie. [Google Scholar]
- Solarz, Olga. 1960. Nieznane źródło do historii przebudowy Pałacu Wawelskiego za panowania Zygmunta III Wazy. Studia do Dziejów Wawelu 2: 455–61. [Google Scholar]
- Straty archiwów i Bibliotek Warszawskich w Zakresie Rękopiśmiennych Źródeł Historycznych. vol. 1: Archiwum Główne Akt Dawnych. Stedelski, Adam, ed. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
- Szablowski, Jerzy. 1965. Katalog zabytków sztuki w Polsce, Wawel. part 1. IV vols. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk. [Google Scholar]
- Tomkowicz, Stanisław. 1900. Włosi kupcy w Krakowie w XVII i XVIII wieku. Rocznik Krakowski 3: 1–26. [Google Scholar]
- Tomkowicz, Stanisław. 1908. Wawel. Tom I. Zabudowania Wawelu i ich dzieje. Teka Grona Konserwatorów Galicji Zachodniej 4: 345–48. Available online: https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/208728/edition/197452/content (accessed on 14 June 2021).
- Tomkowicz, Stanisław. 1912. Przyczynki do Historii Krakowa w Pierwszej Połowie XVII w. Lwów: Wydawnictwo Towarzystwa dla Popierania Nauki Polskiej. [Google Scholar]
- Trezzini, Celestino. 1934. Trevani (Trevano). Historisch–Biographisches Lexikon der Schweiz 7: 45–46. Available online: https://biblio.unibe.ch/digibern/hist_bibliog_lexikon_schweiz/Tinguely_Ungarn_001_139.pdf (accessed on 15 June 2021).
- Wagner, Katarzyna. 2020. Mieszczanie i Podatki. Nierówności Majątkowe w Wybranych Miastach Korony w XVII Wieku. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. [Google Scholar]
- Wagner, Marek. 2013. Trewani a Cassaragi Franciszek. In Słownik Biograficzny Oficerów Polskich Drugiej Połowy XVII wieku. 1 vol. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, p. 270. [Google Scholar]
- Witusik, Adam Andrzej. 2000. Pamiętna Unia Lubelska 1569. In Lublin w Dziejach i Kulturze Polski. Edited by Adam Andrzej Witusik and Tadeusz Radzik. Lublin: Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Lublinie, Krajowa Agencja Wydawnicza-Lublin: pp. 115–24. Available online: http://dlibra.umcs.lublin.pl/dlibra/docmetadata?id=478&from=publication (accessed on 16 June 2021).
- Wrede, Marek. 2013. Rozbudowa Zamku Królewskiego w Warszawie przez Zygmunta III. Warszawa: Arx Regia. [Google Scholar]
- Wrede, Marek. 2019. Itinerarium króla Zygmunta III 1587–1632. Warszawa: Semper. [Google Scholar]
- Zlat, Mieczysław. 2010. Sztuka Polska. Tom 3. Renesans i Manieryzm. Warszawa: Arkady. [Google Scholar]
Publisher’s Note: MDPI stays neutral with regard to jurisdictional claims in published maps and institutional affiliations. |
© 2022 by the author. Licensee MDPI, Basel, Switzerland. This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution (CC BY) license (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/).
Share and Cite
Janowski, P.J. From Lugano to Krakow: The Career of Giovanni Battista Trevano as a Royal Architect at the Vasa Court in the Polish–Lithuanian Commonwealth. Arts 2022, 11, 56. https://doi.org/10.3390/arts11030056
Janowski PJ. From Lugano to Krakow: The Career of Giovanni Battista Trevano as a Royal Architect at the Vasa Court in the Polish–Lithuanian Commonwealth. Arts. 2022; 11(3):56. https://doi.org/10.3390/arts11030056
Chicago/Turabian StyleJanowski, Piotr Józef. 2022. "From Lugano to Krakow: The Career of Giovanni Battista Trevano as a Royal Architect at the Vasa Court in the Polish–Lithuanian Commonwealth" Arts 11, no. 3: 56. https://doi.org/10.3390/arts11030056
APA StyleJanowski, P. J. (2022). From Lugano to Krakow: The Career of Giovanni Battista Trevano as a Royal Architect at the Vasa Court in the Polish–Lithuanian Commonwealth. Arts, 11(3), 56. https://doi.org/10.3390/arts11030056