Wstęp: Astma jest przewlekłym schorzeniem zapalnym dróg oddechowych. Stężenie tlenku azotu (NO) może być mierzone w sposób nieinwazyjny w wydychanym powietrzu (FeNO). Celem badania była ocena wpływu czynników antropometrycznych i czynnościowych na pomiary FeNO, a także ocena korelacji pomiędzy FeNO a wynikami badania spirometrycznego i stężeniem wybranych markerów zapalnych u chorych na astmę i nieżyt nosa.
Materiał i metody: Badanie miało charakter prospektywny i obejmowało chorych na astmę (BA) i nieżyt nosa (AR), którzy zgłaszali się do poradni w latach 2011–2015. Osoby zdrowe stanowiły grupę kontrolną. U wszystkich badanych wykonano spirometrię z próbą rozkurczową, pomiar FeNO, testy skórne (
prick tests), pobrano krew w celu oznaczenia bezwzględnej liczby eozynofilii we krwi obwodowej i całkowitego stężenia IgE w surowicy.
Wyniki: Spośród 528 uczestników badania, u 215 rozpoznano astmę (BA), u 248 astmę i nieżyt nosa (BA-AR), a grupę kontrolną (HC) stanowiła grupa 65 osób. Średnie stężenie FeNO było wyższe u chorych z atopią w porównaniu z osobami bez atopii (34.14 v. 25.99;
p < 0.001), u chorych na astmę w porównaniu z osobami bez astmy (30.46 v. 12.91;
p < 0.001) i u chorych ze współistnieniem astmy i nieżytu nosa w porównaniu z osobami zdrowymi (32.56 v. 30.46;
p < 0.001). Iloraz szans (OR) dla FeNO w badanej populacji wskazuje na związek z płcią męska, bezwzględną liczbą eozynofilów we krwi obwodowej (AEC), uczuciem duszności, czasem trwania objawów, dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku atopii. Trafność diagnostyczna FeNO dla astmy wyrażona jako pole pod krzywą (AUC) wyniosła 0.833 (95% [CI], 0.717–0.901), z wartością odcięcia wynoszącą 19.45 przy czułości 71.2% i swoistości 81.8% (
p < 0.001). Pozytywna wartość predykcyjna dla rozpoznania astmy przy pomocy FeNO wyniosła 96.84% (95% CI: 94.43–98.23), a negatywna wartość prognostyczna 30% (95% CI: 23.78–37.05).
Wnioski: Parametry antropometryczne i stopień duszności wpływają na wyniki FeNO. Podobny wpływ na wyniki FeNO ma atopia. Dodatkowo stwierdzono brak korelacji pomiędzy wynikami spirometrii a FeNO, co wskazuje na odmienny charakter zjawisk fizjologicznych mierzonych przez te parametry.
Full article