Search Results (16)

Mycoplasma pneumoniae jest powszechnie występującym patogenem wywołującym, szczególnie często u dzieci, choroby układu oddechowego, w tym pozaszpitalne zapalenie płuc. Chociaż w większości przypadków zakażenie spowodowane przez tę bakterię ma przebieg kliniczny i samoistnie ustępuje, istnieją doniesienia o ciężkich przypadkach zachorowań. W pracy przedstawiono dwa przypadki dzieci, które zachorowały na martwicze zapalenie płuc wywołane przez M. pneumonia. U obojga pacjentów początkowo występowały nieznaczna gorączka, kaszel i łagodne objawy ze strony układu oddechowego, jednak wyniki badań obrazowych ujawniły martwicze zapalenie płuc. Początkowo podejrzewano typowe bakteryjne zapalenie płuc, dlatego leczenie empiryczne nie obejmowało antybiotyków makrolidowych. Gdy przebieg kliniczny nie ulegał poprawie, terapia antybiotykowa została zmieniona, z uwzględnieniem rzadziej spotykanych patogenów. Stan obojga pacjentów uległ poprawie, gdy potwierdzono mykoplazmatyczne zapalenie płuc i do leczenia włączono doustne antybiotyki makrolidowe. Chociaż M. pneumoniae rzadko powoduje martwicze zapalenie płuc, powinno się ten drobnoustrój brać pod uwagę, gdy zwykła empiryczna terapia antybiotykowa nie przynosi oczekiwanych efektów. Zanim w kręgu rozważań znajdą się rzadko występujące drobnoustroje, trzeba pamiętać, że pojawienie się nietypowego objawu częstej choroby jest bardziej prawdopodobne niż wystąpienie typowego objawu w przebiegu choroby rzadkiej. Full article

Wstęp: W ostatnich latach w większości krajów Europy i w Stanach Zjednoczonych jest notowany wzrost częstości zakażeń układu oddechowego prątkami niegruźliczymi. Nie ma jednak zgodności opinii na temat wpływu różnych czynników na rozwój mykobakteriozy płuc w tej grupie chorych. Celem niniejszej pracy retrospektywnej było poszukiwanie czynników ryzyka mykobakteriozy płuc, w grupie chorych, u których wyhodowano prątki niegruźlicze z dróg oddechowych. Materiał i metody: Badaną grupę stanowiło 73 chorych, 23 mężczyzn i 50 kobiet, mediana wieku wyniosła 62.2 roku, z dodatnimi wynikami posiewów plwociny/wydzieliny oskrzelowej w kierunku prątków niegruźliczych, uzyskanymi w latach 2010–2015. Wyniki: Mykobakteriozę płuc (według American Thoracic Society/Infectious Diseases Society of America) rozpoznano u 36 chorych, kolonizację dróg oddechowych—w 37 przypadkach. Mykobakteriozę rozpoznawano istotnie częściej u chorych zakażonych M. kansasii, M. abscessus i M. avium/M. intracellulare w porównaniu z chorymi zakażonymi M. xenopi, M. gordonae i M. fortuitum (p < 0.0001). Wśród chorych na mykobakteriozę, w porównaniu z grupą z kolonizacją prątkami niegruźliczymi, było istotnie więcej kobiet niż mężczyzn (p < 0.007) oraz więcej chorych z wywiadem przebytej gruźlicy płuc lub mykobakteriozy (odpowiednio 28% i 8%, p = 0.038). Wykazano, że zakażenie M. kansasii, płeć żeńska oraz przebyta gruźlica lub mykobakterioza były istotnymi czynnikami predykcyjnymi aktualnego rozpoznania mykobakteriozy płuc. Wniosek: W badanej grupie chorych ryzyko zachorowania na mykobakteriozę było istotnie większe u kobiet, osób zakażonych M. kansasii oraz z przebytą gruźlicą lub mykobakteriozą płuc w przeszłości. Full article

Wstęp: W celu zwiększenia wykrywalności zakażenia wirusem HIV w Indiach narodowa grupa robocza ds. zakażenia wirusem HIV i gruźlicy wprowadziła obowiązek badań przesiewowych w kierunku zakażenia wirusem HIV u wszystkich chorych z podejrzeniem gruźlicy. Materiał i metody: Badanie miało charakter przesiewowy i miało na celu ocenę występowania zakażenia wirusem HIV wśród chorych z podejrzeniem gruźlicy. Przeprowadzono je w okresie od czerwca 2015 do grudnia 2016 roku w trzeciorzędowym ośrodku referencyjnym JIPMER w południowych Indiach. Wyniki: Spośród 964 chorych z podejrzeniem gruźlicy przyjętych w poradni pulmonologicznej, u 189 chorych stwierdzono dodatni wynik plwociny w kierunku prątków kwasoodpornych (AFB). Spośród 189 chorych z dodatnim wynikiem plwociny u 9 stwierdzono zakażenie wirusem HIV. Spośród 879 chorych, którzy wyrazili zgodę na badanie w kierunku zakażenia wirusem HIV, u 33 wynik był dodatni (3.7%). Gdyby zbadano jedynie chorych z dodatnim wynikiem plwociny, nie wykryto by 24 nowych przypadków zakażenia wirusem HIV. Liczba badań, które należałoby wykonać, aby wykryć jeden przypadek zakażenia wirusem HIV (number needed to screen), wynosi 27 dla chorych z podejrzeniem gruźlicy i 18 dla chorych z potwierdzoną gruźlicą. Wnioski: Wykrywalność zakażenia HIV (91%) i skuteczność diagnostyczna 3.7% w grupie chorych z domniemaną gruźlicą jest wysoka w porównaniu z danymi zaktualizowanego programu narodowego kontroli gruźlicy. W związku z tym w celu zwiększenia wykrywalności zakażenia wirusem HIV konieczne jest objęcie badaniami przesiewowymi również chorych z podejrzeniem gruźlicy, aby można było wcześnie wdrożyć leczenie anty-retrowirusowe. Full article

Od drugiej połowy XX wieku obserwuje się w Polsce systematyczny spadek liczby zachorowań na gruźlicę. Mimo to aktualne wskaźniki epidemiologiczne uzasadniają kontynuację powszechnych szczepień BCG w naszym kraju w najbliższych latach. Poza ochroną przed ciężkimi, krwiopochodnymi postaciami gruźlicy, szczepienie to zmniejsza ryzyko zakażenia prątkiem gruźlicy. Przeciwwskazania do szczepienia BCG to między innymi pierwotne i nabyte niedobory odporności, w tym zaburzenia immunologiczne związane ze stosowanym leczeniem. Do najczęstszych niepożądanych odczynów po szczepieniu BCG należą zmiany w miejscu szczepienia i zmiany odczynowe w lokalnych węzłach chłonnych, zazwyczaj niewymagające leczenia. Metody zapobiegania gruźlicy, szczególnie zalecane w krajach o niskiej zapadalności na tę chorobę, to: diagnostyka osób stykających się z chorym na gruźlicę płuc oraz aktywne wykrywanie i leczenie utajonego zakażenia prątkiem gruźlicy. Utajone zakażenie prątkiem gruźlicy rozpoznaje się na podstawie dodatnich wyników odczynu tuberkulinowego (OT) lub testu wydzielania interferonu gamma, po wykluczeniu gruźlicy aktywnej. Stan ten wymaga leczenia profilaktycznego. Full article

Wstęp: Narażenie na zakażenie prątkami Mycobacterium tuberculosis complex pozostaje w ścisłej korelacji ze stężeniem cząstek infekcyjnych i czasem ekspozycji. W zamkniętych populacjach, w których znajduje się osoba obficie prątkująca, osoby zdrowe pozostają w bardzo częstych, bliskich i długotrwałych kontaktach z chorymi, ulegają zakażeniu i stają się kolejnym ogniwem łańcucha transmisji choroby. Dlatego w walce z gruźlicą niezwykle ważnym elementem jest szybka identyfikacja chorego oraz potencjalnie zakażonych osób z jego otoczenia. W dochodzeniach epidemiologicznych w gruźlicy szczególną uwagę zwraca się na grupy chorych blisko spokrewnionych szczególnie narażonych na transmisję chorób zakaźnych. Materiał i metody: Grupę badaną stanowiło 150 chorych na gruźlicę potwierdzoną bakteriologicznie będących członkami 59 rodzin, którzy w latach 2003−2013 diagnozowani byli w placówkach opieki zdrowotnej na terenie 12 województw Polski. Genotypowanie szczepów przeprowadzono metodami: spoligotyping, IS6110-Mtb1-Mtb2 PCR i MIRU-VNTR. Wyniki: Na podstawie pokrewieństwa filogenetycznego badanych szczepów uznano, że w przypadku 138 (92%) chorych gruźlica prawdopodobnie była wynikiem transmisji prątków w środowisku rodzinnym. W przypadku 12 (8%) chorych członków 6 rodzin (10%), wyizolowane szczepy posiadały indywidualne profile DNA przy zastosowaniu metod pojedynczo bądź razem, co sugeruje, że chorzy mogli zakazić się prątkami z różnych źródeł, poza środowiskiem domowym. Wnioski: Środowisko rodzinne jest miejscem, w którym z dużą częstością dochodzi do transmisji gruźlicy, szczególnie w domach, gdzie znajdują się osoby dorosłe obficie prątkujące oraz małe dzieci pozostające pod ich stałą opieką. Powiązanie epidemiologiczne pomiędzy chorymi nie jest wystarczającym dowodem na transmisję zakażenia i wymaga uzupełnienia o metody genotypowania o wysokiej zdolności różnicowania szczepów. Full article

Mikobakteriozy to choroby wywoływane przez prątki niegruźlicze (NTM), zwane również prątkami atypowymi. Mikobakterie są dość powszechne w naszym środowisku, głównie w glebie i wodzie. Mogą one kolonizować drogi oddechowe, przewód pokarmowy i układ moczowo-płciowy człowieka. U osób z przewlekłymi chorobami płuc oraz z obniżoną odpornością mogą być przyczyną pogorszenia przebiegu choroby podstawowej. Obecność NTM w plwocinie pacjentów z mukowiscydozą (CF) stanowi poważny dylemat diagnostyczny, ponieważ może wskazywać na przejściowe zanieczyszczenie, kolonizację lub zakażenie. Wyniki badań epidemiologicznych wskazują, że większość zakażeń prątkami niegruźliczymi u chorych na mukowiscydozę jest wywołana przez Mycobacterium abscessus i Mycobacterium avium. Diagnostyka i leczenie mikobakteriozy płuc u chorych na CF wymagają również indywidualnego podejścia do każdego chorego. W niniejszej pracy opisano 3 przypadki mikobakteriozy płuc o różnym przebiegu klinicznym u chorych na mukowiscydozę oraz trudności w ich diagnostyce i leczeniu. Full article

Pneumocystozowe zapalenie płuc (PCP) jest jedną z wielu infekcyjnych chorób układu oddechowego u zakażonych HIV wywoływaną przez patogen Pneumocystis jiroveci, zaliczany do grzybów. Pneumocystoza jest od ponad 30 lat najczęstszą chorobą wskaźnikową zespołu nabytego niedoboru odporności (AIDS). Najważniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju PCP jest obniżenie liczby limfocytów T CD4⁺ poniżej 200 komórek/mcL. Objawy kliniczne choroby to: przewlekły kaszel, duszność i osłabienie. W badaniu gazometrycznym krwi tętniczej lub arterializowanej krwi kapilarnej często stwierdza się hipoksemię, a w tomografii komputerowej o wysokiej rozdzielczości — obraz matowej szyby. Leczeniem z wyboru jest parenteralne podawanie trimetoprimu z sulfametoksazolem, U chorych w średnim i ciężkim stanie zaleca się systemowe podawanie glikokortykosteroidów. Współistnienie zakażenia wirusem cytomegalii (CMV) pogarsza rokowanie chorych. Narządowego zajęcia w przebiegu zakażenia CMV należy poszukiwać u chorych z liczbą komórek T CD4⁺ poniżej 50/mcL. Kwestią sporną pozostaje leczenie zakażenia CMV u chorych z rozpoznanym PCP. Uważa się, że w większości przypadków zakażenie CMV pozostaje bezobjawowe. Glikokortykosteroidy podawane w przypadkach PCP o cięższym przebiegu mogą pogarszać rokowanie i promować rozwój objawowego cytomegalowirusowego zapalenia płuc. W pracy przedstawiono dwa przypadki PCP, które były pierwszym objawem zakażenia HIV. W obu udowodniono również zakażenie CMV. Full article

Szczepionka BCG (Bacillus Calmette-Guérin) zawiera atenuowany szczep Mycobacterium bovis i jest wykorzystywana w szczepieniach przeciwgruźliczych na całym świecie. Jednym z dodatkowych zastosowań BCG jest immunoterapia nowotworów, w której szczepionkę podaje się w postaci wlewek do pęcherza moczowego w celu leczenia powierzchownych postaci raka pęcherza moczowego. Skuteczność immunoterapii BCG w zapobieganiu wznowie ocenia się na 70–99% i jest wyższa niż miejscowej chemioterapii. Do najczęstszych działań niepożądanych takiego leczenia należą gorączka oraz zapalenie pęcherza moczowego, natomiast poważne powikłania w postaci krwiopochodnego rozsiewu prątków do narządów, szczególnie zapalenia płuc, z tworzeniem się serowaciejących ziarniniaków w płucach spotykane są bardzo rzadko. Autorzy opisują przypadek 68-letniego mężczyzny leczonego dopęcherzowymi wlewkami BCG z powodu powierzchownego raka pęcherza moczowego. Pacjent miał wykonaną przezcewkową elektroresekcję zmian w pęcherzu, a następnie otrzymywał cyklicznie przez 3 lata dopęcherzowe wlewki BCG. Po jednej z serii wlewek, kilka dni po zakończeniu terapii, wystąpiły objawy ogólne z wysoką gorączką. W wykonanych badaniach stwierdzono cechy mogące przemawiać za zapaleniem wątroby, a w płucach zaobserwowano zmiany rozsiane. U pacjenta przeprowadzono diagnostykę inwazyjną zmian płucnych pobierając na drodze wideotorakoskopii fragment miąższu płuca. W badaniu histopatologicznym stwierdzono obecność ziarniny z centralną martwicą serowatą. Podejrzewając zakażenie BCG, rozszerzono diagnostykę o badania bakteriologiczne i genetyczne w kierunku obecności prątków kwasoopornych, które ostatecznie dały wynik negatywny. Rozpoznano ziarniniakowe zapalenie płuc jako powikłanie leczenia dopęcherzowymi wlewkami BCG. Rozpoczęto leczenie z zastosowaniem leków przeciwprątkowych. Po zakończonej farmakoterapii wykonano kontrolne badania radiologiczne stwierdzając znaczną, lecz niecałkowitą remisję zmian płucnych. Full article

Przez wiele lat podstawowym testem identyfikującym latentne (utajone) zakażenie prątkami gruźlicy (LTBI) była próba tuberkulinowa, posiadająca pewne ograniczenia, które wynikają przede wszystkim z niskiej czułości i specyficzności. Obecnie stosuje się testy IGRA z krwi obwodowej, umożliwiające szybką diagnostykę LTBI poprzez pomiar interferonu gamma (IFN-γ) wydzielanego przez limfocyty T pobudzone swoistymi dla Mycobacterium tuberculosis antygenami. Wykrywanie LTBI ma istotne znaczenie w kontroli osób potencjalnie zagrożonych zachorowaniem na gruźlicę, na przykład przebywających w bliskim kontakcie z chorymi prątkującymi oraz dla pacjentów kwalifikowanych do leczenia lekami biologicznymi. W pracy przedstawiono 3 wybrane sytuacje kliniczne, w których zastosowano testy IGRA. W dwóch przypadkach rozpoznano ostatecznie utajone zakażenie prątkami gruźlicy, a w jednym aktywną gruźlicę. Full article

Powikłania płucne u biorców narządów cechują się trudnościami diagnostycznymi, poważnym rokowaniem i często słabą odpowiedzią na leczenie. Niektóre z nich wymagają diagnostyki inwazyjnej i leczenia operacyjnego, a inne długotrwałego leczenia farmakologicznego. Gruźlica, zakażenia Pneumocystis sp. i zakażenia grzybicze należą do grupy powikłań infekcyjnych. Pierwotne i wtórne nowotwory płuc powstające w niedalekim odstępie czasowym od transplantacji narządu litego noszą miano powikłań onkologicznych, a oba typy powikłań mają swoje podłoże w immunosupresji. Wymóg kontynuacji immunosupresji dotyczy także okresu leczenia wyżej wymienionych powikłań, stawiając podwyższone wymagania dla zespołów terapeutycznych. Przedstawiono grupę 5 chorych (2 kobiety i 3 mężczyzn) po przeszczepieniach narządów leczonych w ośrodku autorów z powodu nowotworów płuc. Czterech chorych przebyło transplantację wątroby, a jeden serca. Trzech chorych leczono z powodu pierwotnego raka płuca, z czego u 1 dodatkowo wystąpił przerzut raka płuca, u 2 chorych rozwinęły się zmiany przerzutowe raka wątrobowokomórkowego (HCC) z wszczepionej z tego powodu wątroby. Czterech chorych operowano. Wykonano 2 lobektomie i 1 segmentektomię, uzupełnione o limfadenektomię w grupie zmian pierwotnych, jedną obustronną resekcję przerzutów (HCC) i jedną resekcję przerzutu raka płuca wcześniej zoperowanego. Wszystkie przypadki pierwotnego raka płuca miały charakter raka płaskonabłonkowego. Opisano przebiegi okołooperacyjne, schematy immunosupresji oraz dodatkowe powikłania infekcyjne (gruźlica, zakażenie uogólnione i zakażenie dróg żółciowych, kandydoza przełyku), jakie miały miejsce w tej grupie chorych, choć powikłania te nie były związane z obecnym procesem leczenia. Podkreślono znaczenie nikotynizmu w tej grupie chorych, bowiem każdy z nich był palaczem tytoniu. Full article

W pracy przedstawiono dwa przypadki wystąpienia mykobakteriozy płuc w przebiegu zakażenia M. kansasii u dotychczas zdrowego rodzeństwa. W wyniku przeprowadzonych badań u obojga chorych stwierdzono brak wydzielania interleukiny 12 (IL-12) i interferonu γ (IFN-γ) przez stymulowane limfocyty. Opisywany wcześniej defekt genetyczny warunkuje występowanie wrażliwości typu Mendla na zakażenie prątkami (MSMD). Pacjenci spełniali kryteria kliniczno-radiologiczne i bakteriologiczne rozpoznania mykobakteriozy opracowane przez American Thoracic Society w 2007 roku. Po 13 miesiącach typowego leczenia uzyskano ustąpienie dolegliwości, remisję radiologiczną oraz utrzymujące się przez 12 miesięcy odprątkowanie. Rokowanie pacjentów pozostaje niepewne. Genetycznie uwarunkowana skłonność do zakażeń prątkami może spowodować wznowę choroby lub być przyczyną nowego zachorowania na choroby wywołane przez prątki. Pacjenci będą wymagali systematycznych kontroli pulmonologicznych. Nie jest jasne, czy u potomstwa opisanych chorych istnieje możliwość uogólnionego zakażenia prątkami BCG (Baccillus Calmette-Guérin) w wyniku obowiązkowego szczepienia noworodków i czy ryzyko powikłań poszczepiennych jest większe niż ewentualne ryzyko zachorowania na gruźlicę, zwłaszcza krwiopochodną, w dzieciństwie. Full article

Zespół larwy skórnej wędrującej (LCM) jest chorobą importowaną przez podróżnych udających się do krajów strefy tropikalnej i subtropikalnej. Choroba jest następstwem przypadkowej obecności inwazyjnej postaci larwalnej nicieni, które pasożytują przeważnie u psów i kotów, w warstwie rozrodczej naskórka człowieka. Larwa wędruje od kilku milimetrów do kilku centymetrów na dobę i pozostawia pozakręcane, uniesione ponad powierzchnię skóry tunele. Zmianom skórnym często towarzyszy uporczywy świąd związany z wędrówką pasożyta. Bardzo rzadko pojawia się eozynofilia we krwi obwodowej, a jeszcze rzadziej obserwuje się powikłania narządowe. W niniejszej pracy przedstawiono przypadek LCM wywołany przez zakażenie Ancylostoma brasiliense importowane ze Sri Lanki, powikłany eozynofilowym zapaleniem płuc. Zastosowano kortykoterapię dożylną oraz leczenie miejscowe albendazolem z dobrym efektem klinicznym. Full article

Infekcje wirusowe, najpowszechniej występujące choroby zakaźne układu oddechowego, są związane z istotną śmiertelnością, zwłaszcza wśród dzieci i osób starszych, a także znacznym obciążeniem ekonomicznym dla systemu opieki zdrowotnej. Doświadczenia ostatnich lat wskazują, że zastosowanie szybkich metod diagnostycznych potwierdzających wirusową etiologię infekcji ułatwia zastosowanie właściwego leczenia, pozwala skrócić czas i koszty hospitalizacji oraz skutkuje znaczącym spadkiem śmiertelności wśród tych chorych. Nowoczesne metody laboratoryjne wykorzystują zróżnicowane techniki immunologiczne i molekularne do wykazania w materiale biologicznym pobranym od chorego obecności wirusa, jego antygenów lub kwasu nukleinowego oraz ich identyfikacji. Praca stanowi krytyczny przegląd tych metod ze szczególnym uwzględnieniem ich przydatności i wiarygodności klinicznej. Full article

Jednym z najczęstszych powikłań po przeszczepieniu płuc jest ich zakażenie. Wśród patogenów wywołujących infekcje znajdują się drobnoustroje oportunistyczne oraz pochodzące ze środowiska szpitalnego, przy czym najczęściej izolowane są Pseudomonas aeruginosa, cytomegalowirus oraz Aspergillus fumigatus. Ciężkość zakażeń oraz czas ich ujawnienia zależą w dużym stopniu od zastosowanej profilaktyki. Niektóre infekcje, specyficzne dla mukowiscydozy, mogą zasadniczo wpłynąć na około- i pooperacyjną śmiertelność. Poszczególne ośrodki różnią się w opinii, które zakażenia stanowią przeciwwskazanie do transplantacji. Full article

Dotychczas jednym z ważnych narzędzi diagnostycznych zakażenia prątkiem gruźlicy był skórny odczyn tuberkulinowy—jest on jednak mało swoisty i mało czuły. W niniejszym artykule omówiono nowe testy w diagnostyce utajonej infekcji gruźliczej oraz czynnej postaci choroby. Zasada ich działania opiera się na pomiarze interferonu gamma (IFN-γ) wydzielanego przez limfocyty T po stymulacji przez antygeny swoiste dla prątka gruźlicy: ESAT-6, CFP-10. Omówiono czułość i swoistość testów QuantiFERON-TB Gold oraz T-SPOT.TB zarówno w zakażeniu, jak i w czynnej postaci choroby, porównanie ich z tuberkulinowym testem skórnym oraz problem niezgodności wyników otrzymanych za pomocą tych testów. Full article